Style myślenia. Czym jest model FRIS?

Nasza pierwsza i najbardziej naturalna reakcja na nowe sytuacje zależna jest od naszego stylu myślenia. To sposób, w jaki postrzegamy i analizujemy nowe informacje oraz w jaki podejmujemy decyzję, wynikający z naszych stałych preferencji, zauważalnych już w wieku przedszkolnym. Najpopularniejszym modelem myślenia, opartym na psychologii poznawczej, jest model FRIS.

Model FRIS – co to jest?

FRIS to polskie narzędzie do diagnozowania sposobu myślenia i działania. Bada, jakie informacje uznajemy za najważniejsze w zetknięciu z nową sytuacją, gdy nie możemy odwołać się do swojego doświadczenia. Styl myślenia opiera się na jednej, dominującej i trwałej w czasie perspektywie poznawczej. Wskazuje, jakie procesy myślowe wykorzystujemy najsprawniej, czemu nadajemy największy priorytet oraz co najintensywniej wykorzystujemy. Celem badania FRIS nie jest wartościowanie sposobów myślenia – każdy z nich ma swoje zalety, ale i swoje ograniczenia. Trafność i rzetelność badania stylu myślenia FRIS zostały potwierdzone odpowiednimi analizami statystycznymi.

Istnieją 4 perspektywy poznawcze, wchodzące w skład FRIS: Fakty, Relacje, Idee, Struktury. Każdej z nich odpowiada konkretny styl myślenia:

• zawodnik – perspektywa faktów – osoba zorientowana na cel i szybko podejmująca decyzje, upraszczająca problem, znajdująca praktyczne rozwiązanie i dążąca do jego realizacji; osoba praktyczna i konkretna,
• partner – perspektywa relacji – osoba świadoma relacji społecznych, szybko rozpoznająca związki pomiędzy osobami, zdarzeniami i obiektami; osoba silnie odczuwająca emocje i znajdująca kilka wersji rozwiązania,
• wizjoner – perspektywa idei – osoba otwarta na nowe sytuacje, lubiąca eksperymentować i myśląca wielotorowo, znajdująca wiele odmiennych alternatywnych rozwiązań; osoba postępowa i elastyczna,
• badacz – perspektywa struktur – osoba szczegółowo analizująca istotę problemu celem uzyskania jego kompletnego i obiektywnego obrazu, kategoryzująca zbierane informacje, osoba skrupulatna i zrównoważona.

Jak wygląda badanie FRIS?

Test składa się z 76 pytań jednokrotnego wyboru oraz 3 pytań podsumowujących. Choć badanie FRIS trwa średnio 30 min, warto zadbać o to, aby rozpocząć je będąc wypoczętym i w czasie oraz miejscu, które pozwolą nam się skupić – test należy wypełnić bez przerw. Po zakończeniu testu otrzymujemy blisko 20-stronicowy raport indywidualny, w którym szczegółowo opisany jest nasz styl myślenia i działania oraz wiele przydatnych informacji. Następnie raport ten powinno się omówić na sesji konsultacyjnej z profesjonalnym trenerem, który nasz wynik przeanalizuje – informuje doradca edukacyjny z Pracowni Badania Potencjału TalentMap w Warszawie.

Badanie FRIS rekomendowane jest dla osób powyżej 16 roku życia. Styl poznawczy, czyli styl myślenia, opiera się na utrwalanych przez lata nawykach w zakresie sposobu percepcji i wykorzystywania informacji. Ponieważ kwestie te nie ulegają istotnym zmianom w dorosłym życiu, wynik takiego badania można uznać za miarodajny jedynie u dorosłej osoby, a styl myślenia i działania uznać za typowe dla danej osoby. Bardzo ważne jest, aby na pytania odpowiadać zgodnie z własnymi przekonaniami, nawet jeżeli byłyby one niezgodne z oczekiwaniami rodziny, znajomych czy współpracowników.

Zastosowanie badania FRIS w życiu prywatnym i zawodowym

Analiza FRIS pozwala na dokładne poznanie swoich mocnych i słabych stron, zrozumienie i akceptację siebie oraz innych. Ułatwia nawiązywanie kontaktów i rozwiązywanie konfliktów. Wzmacnia też naszą pewność siebie i motywuje do dalszego rozwoju. Badanie FRIS pomaga zdefiniować swoje cele, zgodnie z predyspozycjami oraz podejmować trafniejsze decyzje, a także sprawdzić, jakie umiejętności trzeba jeszcze wyćwiczyć, by zrealizować postawione sobie cele.

W życiu zawodowym badanie stylu myślenia FRIS znajduje bardzo szerokie zastosowanie. Jest niezwykle przydatne na stanowisku lidera i managera, a także doradcy i specjalisty HR – m.in. pomaga zbudować wartościowy zespół i poprawić komunikację między pracownikami czy przyspiesza proces rekrutacji. Pozwala skuteczniej zarządzać zespołem i sprawniej realizować projekty biznesowe. Dzięki FRIS możemy także rozpoznać styl myślenia naszego partnera biznesowego, co przekłada się na lepsze kontrakty i współpracę w przyszłości. Ponadto analiza stylu myślenia FRIS znacząco przyczynia się do osiągnięcia w pracy stanu „flow”, czyli realizacji ambitnych zadań z użyciem swoich silnych stron, pełni koncentracji, produktywności i zaangażowania.