Co to są zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i jak się je leczy?

Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne inaczej jest nazywane nerwicą natręctw. Zalicza się do zaburzeń lękowych. Jakie są dokładne objawy choroby? Czym są kompulsje, a czym obsesje i natrętne myśli? Czy osobowość obsesyjno-kompulsywną można wyleczyć? Na czym właściwie polega nerwica natręctw u dzieci? Co wywołuje chorobę? Wyjaśniamy wszystko w naszym artykule. 

Czym jest OCD, a więc zaburzenie obsesyjno-kompulsywne?

OCD, czyli obsessive compulsive disorder, to zaburzenie obsesyjno-kompulsywne. Określane jest także nerwicą natręctw. Osobowość obsesyjno-kompulsywna należy do zaburzeń lękowych. Dotyczy około 3% populacji. Sprowadza się do obsesji i kompulsji. Polega na wykonywaniu czynności oraz natrętnych myśli. Do obsesji zalicza się:

• brud
• wątpliwości
• symetria – perfekcjonizm

Do kompulsji natomiast zalicza się liczenie, sprawdzanie, mycie czy potrzebę ciągłego bycia zapewnianym o czymś.

Nerwica natręctw a dzieci

Jak się okazuje, zaburzenie może się pojawić w wieku dziecięcym. W 40% przypadków w wieku dorosłym dochodzi do nawrotu choroby. U dzieci nie występują obsesyjne myśli. Nierzadko są one mylone z tak zwanymi wczesnodziecięcymi rytuałami, jak na przykład gromadzenie przedmiotów. Warto jednak obserwować, czy nie zanikną do 7. roku życia. Jeśli ich wykonywanie wpływa na jego i rodziny funkcjonowanie, potrzebna będzie pomoc specjalisty. Nierzadko objawy są przez rodziców niesłusznie ignorowane i uznawane za dziwactwa czy akceptowane. Natomiast młodzież może się wstydzić lub bać rozmawiać o obsesjach, gdyż mogą mieć agresywny lub seksualny charakter.

Jakie są objawy?

Wszystko zależy od charakteru zaburzenia. Mogą występować tylko kompulsje lub natrętne myśli. Składają się na:

• niepewność
• natrętne myśli – przeciwstawne do opinii innych, nierzadko bluźnierstwa
• natrętne impulsy – chęć do zrobienia czegoś na przykład nieodpowiedniego
• luminacje – analiza jednego tematu bez zajęcia konkretnego stanowiska czy podjęcia decyzji

Oprócz tego dochodzi do obsesyjnego lęku przed brudem czy nieporządkiem.

Pozostałe objawy

Do pozostałych objawów zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego zalicza się:

• oznaki zaburzeń lękowych
• depresję
• depersonalizację i derealizację
• tiki nerwowe – mruganie, grymasy twarzy czy chrząkanie
• ajchmofobię – lęk przed ostrymi przedmiotami
• bakcylofobię lub myzofobię – lęk przed zarazkami lub brudem

Przyczyny zaburzenia kompulsywnego

Na rozwój zespołu obsesyjno-kompulsywnego wpływają czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczne. Do rozwoju nerwicy natręctw zalicza się:

• sztywne podejście do obowiązków
• poczucie odpowiedzialności wypracowane na wczesnym etapie
• perfekcjonizm
• problemy w czasie poprzedzającym poród
• wysoki czynnik aspiracji
• nieprawidłowości w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego czy w jego budowie
• przeżycia, które ukazały, że zaniedbanie obowiązków może doprowadzić do poważnych konsekwencji

Jak się leczy chorobę?

Z powodu wstydu często osoby chore nie chcą skorzystać z usług specjalisty psychiatry. Dlatego tak ważne jest wsparcie najbliższych. Proces leczenia jest jednak długotrwały. W 75% przypadków dochodzi do poprawy. Proces zawiera:

1. terapię farmakologiczną – stosuje się leki przeciwdepresyjne, a do tików dodaje się haloperidol lub risperidon
2. terapię niefarmakologiczną – terapia poznawczo-behawioralna, psychoterapia psychodynamiczna oraz techniki wspomagające. Umożliwia naukę radzenia sobie z obsesjami i unikania wywołujących je czynników